Zelf aan de slag met elektra? Dit mag je wel (en dit absoluut niet)

Een stopcontact verplaatsen, een extra lichtpunt maken of een nieuwe groep aansluiten. Als handige doe-het-zelver kriebelt het vaak om dit soort klussen zelf aan te pakken. Maar bij elektra is voorzichtigheid geen overbodige luxe. Er zijn namelijk duidelijke regels over wat u zelf mag doen én wat u beter aan een vakman overlaat. In deze blog leest u precies waar de grens ligt, wat de risico’s zijn en hoe u veilig te werk gaat.

Wat mag u als doe-het-zelver zelf doen?

Niet alles is verboden terrein. Sterker nog: bepaalde kleine elektrische klussen mag u gewoon zelf uitvoeren.

De wettelijke grenzen van zelf klussen

Als particulier mag u zelf werkzaamheden verrichten aan uw eigen installatie, zolang het niet gaat om complexere of gevaarlijke aanpassingen. Denk hierbij aan:

• Een wandcontactdoos (stopcontact) vervangen
• Een schakelaar aansluiten of vervangen
• Een lamp ophangen en aansluiten

Zolang u werkt binnen een bestaande installatie en geen nieuwe groepen aanlegt, is het toegestaan.

Wat mag u absoluut niet zelf doen?

Zodra het gaat om ingrijpend werk, is de wet duidelijk: dit moet door een erkend elektricien gebeuren. Denk aan:

• Het aanleggen van een nieuwe groep in de meterkast
• Werkzaamheden aan de hoofdverdeelinrichting
• Alles met driefasenspanning of krachtstroom
• Werk in vochtige ruimtes zoals de badkamer (zone 1 en 2)

Deze werkzaamheden vallen onder de NEN 1010 en moeten voldoen aan strikte eisen. Bij fouten kunnen de gevolgen groot zijn.

De risico’s van zelf sleutelen aan elektra

Elektriciteit lijkt simpel, maar het is allesbehalve vergevingsgezind. Een fout is snel gemaakt, met soms ingrijpende gevolgen.

De gevolgen van fouten in de installatie

Een verkeerd aangesloten draad, een vergeten aarding of een overbelaste groep kan leiden tot:

• Kortsluiting
• Elektrocutie
• Brand in huis

“Een kleine fout in de bedrading kan grote gevolgen hebben, vooral als er geen automaat of aardlekschakelaar aanwezig is.”

Zeker in oudere woningen is de elektrische installatie niet altijd op orde. Dan werkt een kleine wijziging als een dominosteentje voor grotere problemen.

Schade of brand: ben je verzekerd?

Veel mensen denken dat hun verzekering alles dekt. Dat is een misverstand. Als blijkt dat de schade veroorzaakt is door ondeskundig uitgevoerde elektra, kan de verzekeraar weigeren uit te keren.

• De opstalverzekering kijkt naar de staat van de installatie
• De inboedelverzekering kan claimen dat de schade vermijdbaar was
• Zonder aantoonbaar veilige installatie komt u er vaak bekaaid vanaf

Controle en certificering van het werk is dan ook cruciaal.

Samenwerken met een elektricien: zo werkt het

Wilt u besparen maar toch veilig werken? Dan is samenwerken met een erkend elektricien de slimme oplossing.

Wat u zelf kunt voorbereiden

Er zijn genoeg voorbereidende taken die u zelf kunt doen, zoals:

• Sleuven frezen voor kabels
• Inbouwdozen plaatsen
• Bekabeling alvast trekken (onder begeleiding)

De elektricien zorgt vervolgens voor de aansluiting, controle en oplevering.

“Door slim samen te werken met een elektricien kunt u besparen zonder concessies te doen aan veiligheid.”

Zo blijft de installatie professioneel én veilig, terwijl u kosten beperkt.

Voldoet uw woning aan de normen?

Veel woningen – zeker oudere – voldoen niet meer aan de moderne veiligheidsnormen. Dat kan voor verrassingen zorgen.

Hoe herkent u een verouderde installatie?

Let op signalen zoals:

• Geen aardlekschakelaar in de meterkast
• Stoffige, loszittende stopcontacten
• Regelmatig doorslaande stoppen
• Lichte schokken bij het aanraken van apparaten

In dat geval is het slim om de hele installatie te laten inspecteren.

Wat als uw woning niet aan de norm voldoet?

Een installateur kan de woning keuren en aangeven welke onderdelen vervangen of aangepast moeten worden. Denk aan:

• Nieuwe groepen aanleggen
• Aarding verbeteren
• Vervanging van oude bedrading of meterkast

Zo voorkomt u problemen met verzekering, veiligheid en toekomstige verkoop.

Zelf doen of toch uitbesteden?

Een goede afweging maken is belangrijk. Gebruik deze checklist om te bepalen wat u zelf kunt doen:

1. Is de klus binnen een bestaande groep?
2. Is er geen sprake van vochtige ruimtes of krachtstroom?
3. Heeft u voldoende kennis van elektriciteit en veiligheid?

Als het antwoord op een van deze vragen ‘nee’ is, schakel dan altijd een professional in.